Sant’Antnin ta’ Padova
L-Umiltà: għajn tal-virtuijiet
Hu biss jekk inżommu t-tifkira tal-ġrieħi u nwettqu l-Kelma tiegħu li aħna nsibu tassew il-paċi f’qalbna
Sant’Antnin jikkummenta dwar meta Ġesù uża l-kelma Jien. “Jien it-Triq, il-Verità u l-Ħajja”, “Jien id-Dawl tad-dinja”, “Jien il-Ħobż ħaj nieżel mis-sema”, “Jien ir-Ragħaj it-Tajjeb” u ħafna oħrajn. Illum se nikkumenta dwar meta qal “Jien ta’ Qalb ħelwa u umli” (Mt 11:29).
Sant’Antnin m’għandux prietka speċifika dwar il-Qalb ta’ Ġesù, madanakollu jitkellem għadd ta’ drabi dwar l-umiltà li għalih hi “l-għajn tal-virtujiet”. Jgħid li “umiltà” ġejja mill-kelma bil-Latin humus, li tfisser art jew trab. Dan mill-ewwel jagħti ħjiel li, li tkun umli jfisser li tkun konxju tal-kundizzjoni baxxa tiegħek. Fil-festa ta’ San Ġwann Battista nsemmu l-pass fejn jgħid “Hu (Ġwanni) jkun kbir quddiem il-Mulej” (Lq 1:15) u “Il-bniedem hu dak li hu quddiem Alla”. Dan juri x’inhi l-umiltà għaliex “l-istima tal-persuna tiġi determinata mir-relazzjoni tiegħu ma’ Alla”.
IL-PRIMAT TAL-QALB
Waqt li jikkummenta fuq is-silta “mara, meta tkun se tiled, tħossha mdejqa” (Ġw 16:21), il-Qaddis jgħid li “fl-iżvilupp tal-embrijun fil-ġuf tal-omm, l-organi interni jkunu ffurmati qabel dawk esterni. Il-qalb hi l-ewwel organu li jkun iffurmat għax hi l-prinċipju tal-ħajja u kull moviment tagħha. Dan għax il-qalb tirregola l-organi l-oħra tal-ġisem”.
“Il-qalb tissimbolizza l-umiltà għax hi l-post preferut tagħha” u jikkwota lil Ġesù: “Tgħallmu minni għax jien ta’ qalb ħelwa u umli” (Mt 11:29). L-umiltà hi l-ewwel virtù li jkun żviluppat u dik li tmexxi l-virtujiet l-oħra kollha tant li jsejħilha “l-Omm u l-Għerq ta’ kull virtù”.
MERA TAL-UMILTÀ
San Pawl jitkeb li Ġesù “tneżża’ minn kollox billi ħa natura ta’ ilsir u ċekken (umilja) lilu nnifsu billi obda sal-mewt, anzi sal-mewt tas-salib” (Fil 2:7-8). Il-Qaddis jikkummenta li “meta l-Iben ta’ Alla sar bniedem (Ġw 1:14), Ġesù ħeba n-natura divina b’libsa umana u b’hekk sar mera ta’ umiltà u, fl-istess waqt, xempju biex nimitawh. Tant li Ġesù stess qal: Tgħallmu minni għax jien ta’ qalb ħelwa u umli’” (Mt 11:29).
Fit-Tieni Ħadd wara l-Milied, Sant’Antnin jippreżenta mill-ġdid lil Ġesù bħala “mera tal-umiltà”. Jgħid li meta Marija u Ġużeppi sabu lil Ġesù fit-tempju “hu niżel magħhom, ġie Nażaret u kien jobdihom” (Lq 2:51). Hawn il-Qaddis jieqaf fuq il-kelma “hu niżel” u jgħid li din mhijiex għajr “mera tassew tal-umiltà”. Din hi prova kif l-Iben ta’ Alla wkoll niżel u umilja lilu nnifsu.
L-GĦERUQ TAL-UMILTÀ
Sant’Antnin jikkumenta dwar l-umiltà u jitkellem dwarha bħala “l-għeruq”. Jirreferi għas-silta minn San Mattew “kull siġra tajba tagħmel frott tajjeb, imma siġra ħażina frott ħażin tagħmel. Siġra tajba ma tistax tagħmel frott ħażin, kif siġra ħażina ma tagħmilx frott tajjeb” (Mt 7:17-18). Il-Qaddis jispjega s-silta f’sens morali u jqabbilha mal-ħajja tal-Ispirtu. Jinnota kif siġra tajba hi magħmula minn ħames elementi: l-għeruq, iż-żokk, il-friegħi, il-weraq u l-frott.
Il-bdiewa tas-sengħa jgħidulna li l-għoli tas-siġra jikkorrispondi mal-fond ta’ għeruqha. “Siġra tajba hi xbieha ta’ persuna tajba li, biex tkun tassew tajba, irid li jkollha ħames ħwejjeġ: l-ewwel l-għeruq tal-umiltà, imbagħad iż-żokk tal-ubbidjenza, il-friegħi tal-karità, il-weraq tax-xandir tal-Kelma u l-frott tal-kontemplazzjoni. Aktar ma l-għeruq tal-umiltà jkunu fondi fil-qalb, aktar jikbru fil-għoli l-għemejjel tajba tiegħu”. Jgħid ukoll: “Imbierka tassew dik is-siġra li għandha għeruq bħal dawn, għax hu mill-għeruq li s-siġra tagħmel il-frott. L-għeruq huma simbolu tal-umiltà għax minnha twarrad ir-rieda tajba u b’hekk il-persuna tirċievi l-frott tal-ħajja ta’ dejjem”.
L-GĦAXAR TARĠIET
Fil-Ktieb ta’ Isaija nsibu li Alla jibgħat lil profeta jgħid lil Ħeżekija: “Dan ikun is-sinjal mill-Mulej, arani, jien inreġġa’ d-dell tax-xemx għaxar tarġiet lura, li x-xemx diġà niżlet mat-taraġ ta’ Aħaż” (38:7-8). Sant’Antnin juża l-kliem: “inreġġa’ lura d-dell għaxar tarġiet” biex ifisser dwar l-għaxar raġunijiet għalfejn, fil-fehma tiegħu, aħna għandna nipprattikaw l-umiltà fil-ħajja tagħna.
Nagħtu ħarsa lejn kif il-Qaddis ifisser dawn it-tarġiet.
L-ewwel raġuni: biex inkunu umli rridu naħsbu, qabel xejn, fil-materja baxxa li biha Adam kien magħmul li mhix għajr it-tarb tal-art. It-tieni raġuni: għandna nkunu umli w insibuh meta naħsbu li, għal disa’ xhur sħaħ aħna nkunu f’ġuf ommna nitrejqu biss bid-demm menstruwali tagħha.
It-tielet: l-istess ħsieb ta’ kif ħriġna mid-dlam ta’ ġuf ommna: nixgħru u nibku, għerja u maħmuġa. Ir-raba’: il-ħsieb ta’ kemm hu msejken il-pellegrinaġġ tal-eżilju tagħna hawn fl-art, mimli biki, tbatija u wġigħ. Il-ħames: l-għarfien ta’ kemm-il darba dnibna u nqasna li nagħmlu t-tajjeb u ma konniex rikonoxxenti lejn Alla.
Is-sitt raġuni tikkonsisti filli naħsbu fuq il-mewt tagħna u kif kulma jkollna maħżun irridu nħalluh warajna. Is-seba’ raġuni hi li tiftakar kif Bin il-Bniedem baxxa rasu lejn id-Divinità tiegħu fil-ġuf fqajjar ta’ Verġni. U kif għamel lilu nnifsu tant ċkejken u daħal fi ħdan xbejba żagħżugħa fejn dam disa’ xhur sħaħ.
It-tmien raġuni hi li naħsbu fuq il-ħniena u t-tjubija li Kristu wera lejn il-midinbin: “Araw xi ħniena wera Ġesù meta beka fuq il-belt ta’ Ġerusalemm u kif beka qabel ma qajjem lil ħabibu Lazzru mill-qabar”. Id-disa’ raġuni hi li nġibu quddiem għajnejna s-swat li bih Ġesù kien imsawwat, id-daqqiet ta’ ponn, il-bżieq li beżqu fuqu, il-kuruna tax-xewk li libbsuh, l-imsiemer u t-tislib bejn żewġ ħallelin, kif ukoll it-taħlita ta’ ħall u morr li sqewh.
L-għaxar u l-aħħar raġuni għalfejn irridu nkunu umli hi “l-ħsieb tat-tmiem tad-dinja, xħin iddoqq it-tromba u ħafna minn dawk li huma rieqda fit-trab tal-art jistembħu, uħud għall-ħajja ta’ dejjem u oħrajn għall-għajb u l-istmerrija għal dejjem” (Dan 12:2). Sant’Antnin jagħlaq b’din t-talba: “Alla Missier, agħmel minna siġar tajbin, kapaċi jagħmlu frott ta’ ndiema, siġar imħawla u mqabbda bl-għeruq tal-umiltà biex, meħlusin min-nar dejjiemi, ikun jistħoqqilna ngawdu l-frott tal-ħajja ta’ dejjem, Ammen”.
Anthony Borg0
reviews